Adn
--------------------------------------------------------------------------------
Acidi desoksiribonukleik, shkurt ADN (anglisht - DNA) ėshtė njė acid nukleik (bėrthamor) zakonisht nė formėn e njė spirali (dredhe) tė dyfishtė qė pėrmban udhėzime gjenetike pėrcaktuese pėr zhvillimin biologjik tė tė gjitha formave qelizore tė jetės, dhe tė shumė vireve. ADN ėshtė njė polimer i gjatė i nukleotidės dhe kodon renditjen e acidit aminoik i gjendur ndėr proteina duke pėrdorur kodin gjenetik, njė kod trinjak i nukleotideve.
Nė tėrėsinė e qelizave eukariotike si tė atyre tė bimėve, kafsheve, kėrpudhave dhe protistėve, shumica e ADN-ve ėshtė e vendosur nė bėrthamė. Nė dallim me qelizat e thjeshta tė quajtura prokariote, duke perfshirė eubakterian dhe arkaean, ADN nuk ėshtė e ndarė nga citoplazma me nje cipė berthamore. Organelet qelizore tė njohura si kloroplaste dhe mitokondri gjithashtu pėrmbajne ADN.
ADN-ja pėrmendet shpesh si njė molekulė e trashėgimisė, si pėrgjegjėse pėr pėrhapjen e shumicės sė veēorive tė trashėguara. Tek njerzit kėto veēori mund tė shtrihen nga ngjyra e flokėve deri tek sėmundjet prekėse. Gjatė ndarjes qelizore, ADN dyfishohet dhe mund tė tejēohet tė pjellė gjatė riprodhimit. Studimet qė merren me prejardhjen mund tė bėhen duke u bazuar nė faktin se ADN mitokondrinore rrjedh vetėm nga nėna, dhe kromozomi Y mashkullor rrjedh nga babai.
ADN-ja e ēdo njeriu, pra gjenet e tyre, trashėgohen nga tė dy prindėrit. ADN mitokondrinore e nėnės sė bashku me njėzetetre kromozoma nga secili prind bashkohen tė formojnė genin e zigotės, veza e pllenuar. Si pėrfundim, me pėrjashtim tė qelizave tė kuqe tė gjakut, shumica e qelizave njerzore pėrmbajnė 23 palė kromozomesh, sė bashku me ADN mitokondrinore tė trashėguar nga nėna.