Sindroma e lodhjes, Pijet dhe kujtesa !
--------------------------------------------------------------------------------
Sindroma e lodhjes s? k?mb?ve !
Llogaritet se 10 p?rqind e njer?zve n? mbar? bot?n vuajn? nga sindroma e lodhjes s? k?mb?ve, nj? ?rregullim neurologjik q? e b?n t? v?shtir? q?ndrimin ulur ose shtrir? p?r nj? periudh? t? gjat? kohe. Ky ?rregullim zakonisht ndodh tek njer?zit n? mbr?mje e gjat? nat?s, gj? q? e b?n t? v?shtir? t? fjeturit dhe t? q?ndruarit zgjuar. Rezultatet e dy studimeve t? fundit n? k?t? fush? tregojn? se ky problem e ka burimin tek nj? gjen i trash?guar.
Shum? njer?z b?jn? gjum? t? heratsh?m dhe p?r k?t? mendojn? se ashtu duhet t? jet? p?r t? gjith?. Por kur nj? person shpesh zgjohet nat?n ose nuk e z? gjumi gjat? nat?s, kjo mund t? ndodh? p?r shkaqe gjenetike. Lyn Kaizer thot? se ka m?se 10 vjet q? ajo nuk fle mir? gjat? nat?s. Kjo e b?n jet?n t? v?shtir? si nga pamja edhe nga sh?ndeti, thot? ajo.
Doktor Xhon Winkelman, ?sht? drejtor i nj? q?ndre mjek?sore n? Boston. Ai thot? se disa nga shenjat e sindrom?s s? k?mb?ve t? lodhura jan? gjumi jo i rehatsh?m dhe nevoja p?r l?vizje t? k?mb?ve n? shtrat. Dy studime, nj? n? Island? dhe tjetri n? Shtet e Bashkuara kan? v?rtetuar se kjo gjendje nuk shkaktohet vet?m nga shkaqe neurologjike, por ?sht? e trash?guar gjenetikisht. Ende nuk ?sht? e qart? se si k?to gjene ndikojn? n? reagimin e trurit. Shkenc?tar?t mendojn? se nj? mung?se hekuri n? organiz?m afekton prodhimin e dopanin?s, nj? neurotransmetues n? sistemin q?nd?ror nervor i cili kontrollon l?vijet dhe ndjesit?. Shkenc?tar?t thon? se zbulimi i nj? lidhjeje gjenetike p?rfundimisht do t? ?oj? n? trajtimin me efketshm?ri t? k?saj sindrome.
Nj? got? me ver? n? dit? ndihmon kujtes?n !
Shpesh ?sht? th?n? se pijet alkoholike jan? t? d?mshme p?r sh?ndetin e sjelljen, por disa studime tregojn? se kur k?to pije, ve?an?risht vera, p?rdoren me kufi, mund t? ndihmojn? nj? grup mosh? shum? delikat, t? moshuarit.
Grupmosha 85 vje? e sip?r ?sht? nj? prej grupeve me rritje m? t? shpejta n? num?r n? Shtetet e Bashkuara. Nd?rsa humja e kujtes?s, dementia, ?sht? di?a e zakon?shme mes t? moshuarave, mjek?t po k?rkojn? rrug? t? reja pak?simin e k?tij rreziku. Nj? studim i koh?ve t? fundit n? Itali doli me propozimin se pijet alkoholike mund t? sjellin disa t? mira n? k?t? drejtim. Shkenc?tar?t morr?n n? shqyrtim 121 t? rritur q? kishin shenja fillestare t? problemeve me kujtes?n n? nj? form? paksa t? duk?shme ose MCI. 20 p?rqind e njer?zve n? k?t? shkall? preken nga alcajmeri ?do vit, duke i b?r? t? jen? n? nj? shkall? rreziku shum? t? lart? p?r humbjen e kujtes?s.
Por gjat? studimit, mjek?t vun? re se ata q? p?rdorinin ?do dit? nj? got? pije alkoholike, kryesisht ver?, ishin shum? m? pak n? rrezik q? gjendja e tyre t? keq?sohej. Ata q? pinin ver? zhvilluan humbje t? r?nd? kujtese 85 p?rqind m? ngadal? krahasuar me ata q? nuk pinin fare. Ekspert?t thon? se ka t? ngjar? q? vera p?rmir?son qarkullimin e gjakut duke e ndihmuar nj? person t? ket? nj? kujtes? t? q?ndrueshme. Por studimi tregoi gjithashtu se ky?i i efektit t? ver?s ishte p?rmbajtja ose kufiri n? p?rdorim pasi tek ata q? pinin m? shum? se nj? got? alkohol, procesi i humbjes s? kujtes?s nuk u pak?sua fare.
__________________